秦中花鸟已应阑，塞外风沙犹自寒。夜听胡笳折杨柳，教人意气忆长安。多病休文都瘦损，不堪金带垂腰。望湖楼上暗香飘。和风春弄袖，明月夜闻箫。酒醒梦回清漏永，隐床无限更潮。佳人不见董娇饶。徘徊花上月，空度可怜宵。天上碧桃和露种，日边红杏倚云栽。芙蓉生在秋江上，不向东风怨未开。思乐泮水，薄采其芹。鲁侯戾止，言观其旂。其旂茷茷，鸾声哕哕。无小无大，从公于迈。思乐泮水，薄采其藻。鲁侯戾止，其马蹻蹻。其马蹻蹻，其音昭昭。载色载笑，匪怒伊教。思乐泮水，薄采其茆。鲁侯戾止，在泮饮酒。既饮旨酒，永锡难老。顺彼长道，屈此群丑。穆穆鲁侯，敬明其德。敬慎威仪，维民之则。允文允武，昭假烈祖。靡有不孝，自求伊祜。明明鲁侯，克明其德。既作泮宫，淮夷攸服。矫矫虎臣，在泮献馘。淑问如皋陶，在泮献囚。济济多士，克广德心。桓桓于征，狄彼东南。烝烝皇皇，不吴不扬。不告于讻，在泮献功。角弓其觩。束矢其搜。戎车孔博。徒御无斁。既克淮夷，孔淑不逆。式固尔犹，淮夷卒获。翩彼飞鸮，集于泮林。食我桑葚，怀我好音。憬彼淮夷，来献其琛。元龟象齿，大赂南金。日本人之称我中国也，一则曰老大帝国，再则曰老大帝国。是语也，盖袭译欧西人之言也。呜唿！我中国其果老大矣乎？梁启超曰：恶！是何言！是何言！吾心目中有一少年中国在！欲言国之老少，请先言人之老少。老年人常思既往，少年人常思将来。惟思既往也，故生留恋心；惟思将来也，故生希望心。惟留恋也，故保守；惟希望也，故进取。惟保守也，故永旧；惟进取也，故日新。惟思既往也，事事皆其所已经者，故惟知照例；惟思将来也，事事皆其所未经者，故常敢破格。老年人常多忧虑，少年人常好行乐。惟多忧也，故灰心；惟行乐也，故盛气。惟灰心也，故怯懦；惟盛气也，故豪壮。惟怯懦也，故苟且；惟豪壮也，故冒险。惟苟且也，故能灭世界；惟冒险也，故能造世界。老年人常厌事，少年人常喜事。惟厌事也，故常觉一切事无可为者；惟好事也，故常觉一切事无不可为者。老年人如夕照，少年人如朝阳；老年人如瘠牛，少年人如乳虎。老年人如僧，少年人如侠。老年人如字典，少年人如戏文。老年人如鸦片烟，少年人如泼兰地酒。老年人如别行星之陨石，少年人如大洋海之珊瑚岛。老年人如埃及沙漠之金字塔，少年人如西比利亚之铁路；老年人如秋后之柳，少年人如春前之草。老年人如死海之潴为泽，少年人如长江之初发源。此老年与少年性格不同之大略也。任公曰：人固有之，国亦宜然。梁启超曰：伤哉，老大也！浔阳江头琵琶妇，当明月绕船，枫叶瑟瑟，衾寒于铁，似梦非梦之时，追想洛阳尘中春花秋月之佳趣。西宫南内，白发宫娥，一灯如穗，三五对坐，谈开元、天宝间遗事，谱《霓裳羽衣曲》。青门种瓜人，左对孺人，顾弄孺子，忆侯门似海珠履杂沓之盛事。拿破仑之流于厄蔑，阿剌飞之幽于锡兰，与三两监守吏，或过访之好事者，道当年短刀匹马驰骋中原，席卷欧洲，血战海楼，一声叱咤，万国震恐之丰功伟烈，初而拍案，继而抚髀，终而揽镜。呜唿，面皴齿尽，白发盈把，颓然老矣！若是者，舍幽郁之外无心事，舍悲惨之外无天地，舍颓唐之外无日月，舍叹息之外无音声，舍待死之外无事业。美人豪杰且然，而况寻常碌碌者耶？生平亲友，皆在墟墓；起居饮食，待命于人。今日且过，遑知他日？今年且过，遑恤明年？普天下灰心短气之事，未有甚于老大者。于此人也，而欲望以拏云之手段，回天之事功，挟山超海之意气，能乎不能？呜唿！我中国其果老大矣乎？立乎今日以指畴昔，唐虞三代，若何之郅治；秦皇汉武，若何之雄杰；汉唐来之文学，若何之隆盛；康干间之武功，若何之烜赫。历史家所铺叙，词章家所讴歌，何一非我国民少年时代良辰美景、赏心乐事之陈迹哉！而今颓然老矣！昨日割五城，明日割十城，处处雀鼠尽，夜夜鸡犬惊。十八省之土地财产，已为人怀中之肉；四百兆之父兄子弟，已为人注籍之奴，岂所谓“老大嫁作商人妇”者耶？呜唿！凭君莫话当年事，憔悴韶光不忍看！楚囚相对，岌岌顾影，人命危浅，朝不虑夕。国为待死之国，一国之民为待死之民。万事付之奈何，一切凭人作弄，亦何足怪！任公曰：我中国其果老大矣乎？是今日全地球之一大问题也。如其老大也，则是中国为过去之国，即地球上昔本有此国，而今渐澌灭，他日之命运殆将尽也。如其非老大也，则是中国为未来之国，即地球上昔未现此国，而今渐发达，他日之前程且方长也。欲断今日之中国为老大耶？为少年耶？则不可不先明“国”字之意义。夫国也者，何物也？有土地，有人民，以居于其土地之人民，而治其所居之土地之事，自制法律而自守之；有主权，有服从，人人皆主权者，人人皆服从者。夫如是，斯谓之完全成立之国，地球上之有完全成立之国也，自百年以来也。完全成立者，壮年之事也。未能完全成立而渐进于完全成立者，少年之事也。故吾得一言以断之曰：欧洲列邦在今日为壮年国，而我中国在今日为少年国。夫古昔之中国者，虽有国之名，而未成国之形也。或为家族之国，或为酋长之国，或为诸侯封建之国，或为一王专制之国。虽种类不一，要之，其于国家之体质也，有其一部而缺其一部。正如婴儿自胚胎以迄成童，其身体之一二官支，先行长成，此外则全体虽粗具，然未能得其用也。故唐虞以前为胚胎时代，殷周之际为乳哺时代，由孔子而来至于今为童子时代。逐渐发达，而今乃始将入成童以上少年之界焉。其长成所以若是之迟者，则历代之民贼有窒其生机者也。譬犹童年多病，转类老态，或且疑其死期之将至焉，而不知皆由未完成未成立也。非过去之谓，而未来之谓也。且我中国畴昔，岂尝有国家哉？不过有朝廷耳！我黄帝子孙，聚族而居，立于此地球之上者既数千年，而问其国之为何名，则无有也。夫所谓唐、虞、夏、商、周、秦、汉、魏、晋、宋、齐、梁、陈、隋、唐、宋、元、明、清者，则皆朝名耳。朝也者，一家之私产也。国也者，人民之公产也。朝有朝之老少，国有国之老少。朝与国既异物，则不能以朝之老少而指为国之老少明矣。文、武、成、康，周朝之少年时代也。幽、厉、桓、赧，则其老年时代也。高、文、景、武，汉朝之少年时代也。元、平、桓、灵，则其老年时代也。自余历朝，莫不有之。凡此者谓为一朝廷之老也则可，谓为一国之老也则不可。一朝廷之老旦死，犹一人之老且死也，于吾所谓中国者何与焉。然则，吾中国者，前此尚未出现于世界，而今乃始萌芽云尔。天地大矣，前途辽矣。美哉我少年中国乎！玛志尼者，意大利三杰之魁也。以国事被罪，逃窜异邦。乃创立一会，名曰“少年意大利”。举国志士，云涌雾集以应之。卒乃光复旧物，使意大利为欧洲之一雄邦。夫意大利者，欧洲之第一老大国也。自罗马亡后，土地隶于教皇，政权归于奥国，殆所谓老而濒于死者矣。而得一玛志尼，且能举全国而少年之，况我中国之实为少年时代者耶！堂堂四百余州之国土，凛凛四百余兆之国民，岂遂无一玛志尼其人者！龚自珍氏之集有诗一章，题曰《能令公少年行》。吾尝爱读之，而有味乎其用意之所存。我国民而自谓其国之老大也，斯果老大矣；我国民而自知其国之少年也，斯乃少年矣。西谚有之曰：“有三岁之翁，有百岁之童。”然则，国之老少，又无定形，而实随国民之心力以为消长者也。吾见乎玛志尼之能令国少年也，吾又见乎我国之官吏士民能令国老大也。吾为此惧！夫以如此壮丽浓郁翩翩绝世之少年中国，而使欧西日本人谓我为老大者，何也？则以握国权者皆老朽之人也。非哦几十年八股，非写几十年白折，非当几十年差，非捱几十年俸，非递几十年手本，非唱几十年喏，非磕几十年头，非请几十年安，则必不能得一官、进一职。其内任卿贰以上，外任监司以上者，百人之中，其五官不备者，殆九十六七人也。非眼盲则耳聋，非手颤则足跛，否则半身不遂也。彼其一身饮食步履视听言语，尚且不能自了，须三四人左右扶之捉之，乃能度日，于此而乃欲责之以国事，是何异立无数木偶而使治天下也！且彼辈者，自其少壮之时既已不知亚细亚、欧罗巴为何处地方，汉祖唐宗是那朝皇帝，犹嫌其顽钝腐败之未臻其极，又必搓磨之，陶冶之，待其脑髓已涸，血管已塞，气息奄奄，与鬼为邻之时，然后将我二万里山河，四万万人命，一举而界于其手。呜唿！老大帝国，诚哉其老大也！而彼辈者，积其数十年之八股、白折、当差、捱俸、手本、唱喏、磕头、请安，千辛万苦，千苦万辛，乃始得此红顶花翎之服色，中堂大人之名号，乃出其全副精神，竭其毕生力量，以保持之。如彼乞儿拾金一锭，虽轰雷盘旋其顶上，而两手犹紧抱其荷包，他事非所顾也，非所知也，非所闻也。于此而告之以亡国也，瓜分也，彼乌从而听之，乌从而信之！即使果亡矣，果分矣，而吾今年七十矣，八十矣，但求其一两年内，洋人不来，强盗不起，我已快活过了一世矣！若不得已，则割三头两省之土地奉申贺敬，以换我几个衙门；卖三几百万之人民作仆为奴，以赎我一条老命，有何不可？有何难办？呜唿！今之所谓老后、老臣、老将、老吏者，其修身齐家治国平天下之手段，皆具于是矣。西风一夜催人老，凋尽朱颜白尽头。使走无常当医生，携催命符以祝寿，嗟乎痛哉！以此为国，是安得不老且死，且吾恐其未及岁而殇也。任公曰：造成今日之老大中国者，则中国老朽之冤业也。制出将来之少年中国者，则中国少年之责任也。彼老朽者何足道，彼与此世界作别之日不远矣，而我少年乃新来而与世界为缘。如僦屋者然，彼明日将迁居他方，而我今日始入此室处。将迁居者，不爱护其窗栊，不洁治其庭庑，俗人恒情，亦何足怪！若我少年者，前程浩浩，后顾茫茫。中国而为牛为马为奴为隶，则烹脔鞭棰之惨酷，惟我少年当之。中国如称霸宇内，主盟地球，则指挥顾盼之尊荣，惟我少年享之。于彼气息奄奄与鬼为邻者何与焉？彼而漠然置之，犹可言也。我而漠然置之，不可言也。使举国之少年而果为少年也，则吾中国为未来之国，其进步未可量也。使举国之少年而亦为老大也，则吾中国为过去之国，其澌亡可翘足而待也。故今日之责任，不在他人，而全在我少年。少年智则国智，少年富则国富；少年强则国强，少年独立则国独立；少年自由则国自由；少年进步则国进步；少年胜于欧洲，则国胜于欧洲；少年雄于地球，则国雄于地球。红日初升，其道大光。河出伏流，一泻汪洋。潜龙腾渊，鳞爪飞扬。乳虎啸谷，百兽震惶。鹰隼试翼，风尘翕张。奇花初胎，矞矞皇皇。干将发硎，有作其芒。天戴其苍，地履其黄。纵有千古，横有八荒。前途似海，来日方长。美哉我少年中国，与天不老！壮哉我中国少年，与国无疆！“三十功名尘与土，八千里路云和月。莫等闲，白了少年头，空悲切。”此岳武穆《满江红》词句也，作者自六岁时即口受记忆，至今喜诵之不衰。自今以往，弃“哀时客”之名，更自名曰“少年中国之少年”。清跸度河阳，凝笳上太行。火龙明鸟道，铁骑绕羊肠。绿暗汀洲三月暮，落花风静帆收。垂杨低映木兰舟。半篙春水滑，一段夕阳愁。灞水桥东回首处，美人新上帘钩。青鸾无计入红楼。行云归楚峡，飞梦到扬州。自古皆有没，何人得灵长？不死复不老，万岁如平常。赤泉给我饮，员丘足我粮。方与三辰游，寿考岂渠央！

qin zhong hua niao yi ying lan .sai wai feng sha you zi han .ye ting hu jia zhe yang liu .jiao ren yi qi yi chang an .duo bing xiu wen du shou sun .bu kan jin dai chui yao .wang hu lou shang an xiang piao .he feng chun nong xiu .ming yue ye wen xiao .jiu xing meng hui qing lou yong .yin chuang wu xian geng chao .jia ren bu jian dong jiao rao .pai huai hua shang yue .kong du ke lian xiao .tian shang bi tao he lu zhong .ri bian hong xing yi yun zai .fu rong sheng zai qiu jiang shang .bu xiang dong feng yuan wei kai .si le pan shui .bao cai qi qin .lu hou li zhi .yan guan qi qi .qi qi fa fa .luan sheng hui hui .wu xiao wu da .cong gong yu mai .si le pan shui .bao cai qi zao .lu hou li zhi .qi ma qiao qiao .qi ma qiao qiao .qi yin zhao zhao .zai se zai xiao .fei nu yi jiao .si le pan shui .bao cai qi mao .lu hou li zhi .zai pan yin jiu .ji yin zhi jiu .yong xi nan lao .shun bi chang dao .qu ci qun chou .mu mu lu hou .jing ming qi de .jing shen wei yi .wei min zhi ze .yun wen yun wu .zhao jia lie zu .mi you bu xiao .zi qiu yi hu .ming ming lu hou .ke ming qi de .ji zuo pan gong .huai yi you fu .jiao jiao hu chen .zai pan xian guo .shu wen ru gao tao .zai pan xian qiu .ji ji duo shi .ke guang de xin .huan huan yu zheng .di bi dong nan .zheng zheng huang huang .bu wu bu yang .bu gao yu xiong .zai pan xian gong .jiao gong qi qiu .shu shi qi sou .rong che kong bo .tu yu wu yi .ji ke huai yi .kong shu bu ni .shi gu er you .huai yi zu huo .pian bi fei xiao .ji yu pan lin .shi wo sang ren .huai wo hao yin .jing bi huai yi .lai xian qi chen .yuan gui xiang chi .da lu nan jin .ri ben ren zhi cheng wo zhong guo ye .yi ze yue lao da di guo .zai ze yue lao da di guo .shi yu ye .gai xi yi ou xi ren zhi yan ye .wu hu .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .liang qi chao yue .e .shi he yan .shi he yan .wu xin mu zhong you yi shao nian zhong guo zai .yu yan guo zhi lao shao .qing xian yan ren zhi lao shao .lao nian ren chang si ji wang .shao nian ren chang si jiang lai .wei si ji wang ye .gu sheng liu lian xin .wei si jiang lai ye .gu sheng xi wang xin .wei liu lian ye .gu bao shou .wei xi wang ye .gu jin qu .wei bao shou ye .gu yong jiu .wei jin qu ye .gu ri xin .wei si ji wang ye .shi shi jie qi suo yi jing zhe .gu wei zhi zhao li .wei si jiang lai ye .shi shi jie qi suo wei jing zhe .gu chang gan po ge .lao nian ren chang duo you lv .shao nian ren chang hao xing le .wei duo you ye .gu hui xin .wei xing le ye .gu sheng qi .wei hui xin ye .gu qie nuo .wei sheng qi ye .gu hao zhuang .wei qie nuo ye .gu gou qie .wei hao zhuang ye .gu mao xian .wei gou qie ye .gu neng mie shi jie .wei mao xian ye .gu neng zao shi jie .lao nian ren chang yan shi .shao nian ren chang xi shi .wei yan shi ye .gu chang jue yi qie shi wu ke wei zhe .wei hao shi ye .gu chang jue yi qie shi wu bu ke wei zhe .lao nian ren ru xi zhao .shao nian ren ru chao yang .lao nian ren ru ji niu .shao nian ren ru ru hu .lao nian ren ru seng .shao nian ren ru xia .lao nian ren ru zi dian .shao nian ren ru xi wen .lao nian ren ru ya pian yan .shao nian ren ru po lan di jiu .lao nian ren ru bie xing xing zhi yun shi .shao nian ren ru da yang hai zhi shan hu dao .lao nian ren ru ai ji sha mo zhi jin zi ta .shao nian ren ru xi bi li ya zhi tie lu .lao nian ren ru qiu hou zhi liu .shao nian ren ru chun qian zhi cao .lao nian ren ru si hai zhi zhu wei ze .shao nian ren ru chang jiang zhi chu fa yuan .ci lao nian yu shao nian xing ge bu tong zhi da lue ye .ren gong yue .ren gu you zhi .guo yi yi ran .liang qi chao yue .shang zai .lao da ye .xun yang jiang tou pi pa fu .dang ming yue rao chuan .feng ye se se .qin han yu tie .si meng fei meng zhi shi .zhui xiang luo yang chen zhong chun hua qiu yue zhi jia qu .xi gong nan nei .bai fa gong e .yi deng ru sui .san wu dui zuo .tan kai yuan .tian bao jian yi shi .pu .ni shang yu yi qu ..qing men zhong gua ren .zuo dui ru ren .gu nong ru zi .yi hou men si hai zhu lv za da zhi sheng shi .na po lun zhi liu yu e mie .a la fei zhi you yu xi lan .yu san liang jian shou li .huo guo fang zhi hao shi zhe .dao dang nian duan dao pi ma chi cheng zhong yuan .xi juan ou zhou .xue zhan hai lou .yi sheng chi zha .wan guo zhen kong zhi feng gong wei lie .chu er pai an .ji er fu bi .zhong er lan jing .wu hu .mian cun chi jin .bai fa ying ba .tui ran lao yi .ruo shi zhe .she you yu zhi wai wu xin shi .she bei can zhi wai wu tian di .she tui tang zhi wai wu ri yue .she tan xi zhi wai wu yin sheng .she dai si zhi wai wu shi ye .mei ren hao jie qie ran .er kuang xun chang lu lu zhe ye .sheng ping qin you .jie zai xu mu .qi ju yin shi .dai ming yu ren .jin ri qie guo .huang zhi ta ri .jin nian qie guo .huang xu ming nian .pu tian xia hui xin duan qi zhi shi .wei you shen yu lao da zhe .yu ci ren ye .er yu wang yi na yun zhi shou duan .hui tian zhi shi gong .xie shan chao hai zhi yi qi .neng hu bu neng .wu hu .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .li hu jin ri yi zhi chou xi .tang yu san dai .ruo he zhi zhi zhi .qin huang han wu .ruo he zhi xiong jie .han tang lai zhi wen xue .ruo he zhi long sheng .kang gan jian zhi wu gong .ruo he zhi xuan he .li shi jia suo pu xu .ci zhang jia suo ou ge .he yi fei wo guo min shao nian shi dai liang chen mei jing .shang xin le shi zhi chen ji zai .er jin tui ran lao yi .zuo ri ge wu cheng .ming ri ge shi cheng .chu chu que shu jin .ye ye ji quan jing .shi ba sheng zhi tu di cai chan .yi wei ren huai zhong zhi rou .si bai zhao zhi fu xiong zi di .yi wei ren zhu ji zhi nu .qi suo wei .lao da jia zuo shang ren fu .zhe ye .wu hu .ping jun mo hua dang nian shi .qiao cui shao guang bu ren kan .chu qiu xiang dui .ji ji gu ying .ren ming wei qian .chao bu lv xi .guo wei dai si zhi guo .yi guo zhi min wei dai si zhi min .wan shi fu zhi nai he .yi qie ping ren zuo nong .yi he zu guai .ren gong yue .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .shi jin ri quan di qiu zhi yi da wen ti ye .ru qi lao da ye .ze shi zhong guo wei guo qu zhi guo .ji di qiu shang xi ben you ci guo .er jin jian si mie .ta ri zhi ming yun dai jiang jin ye .ru qi fei lao da ye .ze shi zhong guo wei wei lai zhi guo .ji di qiu shang xi wei xian ci guo .er jin jian fa da .ta ri zhi qian cheng qie fang chang ye .yu duan jin ri zhi zhong guo wei lao da ye .wei shao nian ye .ze bu ke bu xian ming .guo .zi zhi yi yi .fu guo ye zhe .he wu ye .you tu di .you ren min .yi ju yu qi tu di zhi ren min .er zhi qi suo ju zhi tu di zhi shi .zi zhi fa lv er zi shou zhi .you zhu quan .you fu cong .ren ren jie zhu quan zhe .ren ren jie fu cong zhe .fu ru shi .si wei zhi wan quan cheng li zhi guo .di qiu shang zhi you wan quan cheng li zhi guo ye .zi bai nian yi lai ye .wan quan cheng li zhe .zhuang nian zhi shi ye .wei neng wan quan cheng li er jian jin yu wan quan cheng li zhe .shao nian zhi shi ye .gu wu de yi yan yi duan zhi yue .ou zhou lie bang zai jin ri wei zhuang nian guo .er wo zhong guo zai jin ri wei shao nian guo .fu gu xi zhi zhong guo zhe .sui you guo zhi ming .er wei cheng guo zhi xing ye .huo wei jia zu zhi guo .huo wei qiu chang zhi guo .huo wei zhu hou feng jian zhi guo .huo wei yi wang zhuan zhi zhi guo .sui zhong lei bu yi .yao zhi .qi yu guo jia zhi ti zhi ye .you qi yi bu er que qi yi bu .zheng ru ying er zi pei tai yi qi cheng tong .qi shen ti zhi yi er guan zhi .xian xing chang cheng .ci wai ze quan ti sui cu ju .ran wei neng de qi yong ye .gu tang yu yi qian wei pei tai shi dai .yin zhou zhi ji wei ru bu shi dai .you kong zi er lai zhi yu jin wei tong zi shi dai .zhu jian fa da .er jin nai shi jiang ru cheng tong yi shang shao nian zhi jie yan .qi chang cheng suo yi ruo shi zhi chi zhe .ze li dai zhi min zei you zhi qi sheng ji zhe ye .pi you tong nian duo bing .zhuan lei lao tai .huo qie yi qi si qi zhi jiang zhi yan .er bu zhi jie you wei wan cheng wei cheng li ye .fei guo qu zhi wei .er wei lai zhi wei ye .qie wo zhong guo chou xi .qi chang you guo jia zai .bu guo you chao ting er .wo huang di zi sun .ju zu er ju .li yu ci di qiu zhi shang zhe ji shu qian nian .er wen qi guo zhi wei he ming .ze wu you ye .fu suo wei tang .yu .xia .shang .zhou .qin .han .wei .jin .song .qi .liang .chen .sui .tang .song .yuan .ming .qing zhe .ze jie chao ming er .chao ye zhe .yi jia zhi si chan ye .guo ye zhe .ren min zhi gong chan ye .chao you chao zhi lao shao .guo you guo zhi lao shao .chao yu guo ji yi wu .ze bu neng yi chao zhi lao shao er zhi wei guo zhi lao shao ming yi .wen .wu .cheng .kang .zhou chao zhi shao nian shi dai ye .you .li .huan .nan .ze qi lao nian shi dai ye .gao .wen .jing .wu .han chao zhi shao nian shi dai ye .yuan .ping .huan .ling .ze qi lao nian shi dai ye .zi yu li chao .mo bu you zhi .fan ci zhe wei wei yi chao ting zhi lao ye ze ke .wei wei yi guo zhi lao ye ze bu ke .yi chao ting zhi lao dan si .you yi ren zhi lao qie si ye .yu wu suo wei zhong guo zhe he yu yan .ran ze .wu zhong guo zhe .qian ci shang wei chu xian yu shi jie .er jin nai shi meng ya yun er .tian di da yi .qian tu liao yi .mei zai wo shao nian zhong guo hu .ma zhi ni zhe .yi da li san jie zhi kui ye .yi guo shi bei zui .tao cuan yi bang .nai chuang li yi hui .ming yue .shao nian yi da li ..ju guo zhi shi .yun yong wu ji yi ying zhi .zu nai guang fu jiu wu .shi yi da li wei ou zhou zhi yi xiong bang .fu yi da li zhe .ou zhou zhi di yi lao da guo ye .zi luo ma wang hou .tu di li yu jiao huang .zheng quan gui yu ao guo .dai suo wei lao er bin yu si zhe yi .er de yi ma zhi ni .qie neng ju quan guo er shao nian zhi .kuang wo zhong guo zhi shi wei shao nian shi dai zhe ye .tang tang si bai yu zhou zhi guo tu .lin lin si bai yu zhao zhi guo min .qi sui wu yi ma zhi ni qi ren zhe .gong zi zhen shi zhi ji you shi yi zhang .ti yue .neng ling gong shao nian xing ..wu chang ai du zhi .er you wei hu qi yong yi zhi suo cun .wo guo min er zi wei qi guo zhi lao da ye .si guo lao da yi .wo guo min er zi zhi qi guo zhi shao nian ye .si nai shao nian yi .xi yan you zhi yue ..you san sui zhi weng .you bai sui zhi tong ..ran ze .guo zhi lao shao .you wu ding xing .er shi sui guo min zhi xin li yi wei xiao chang zhe ye .wu jian hu ma zhi ni zhi neng ling guo shao nian ye .wu you jian hu wo guo zhi guan li shi min neng ling guo lao da ye .wu wei ci ju .fu yi ru ci zhuang li nong yu pian pian jue shi zhi shao nian zhong guo .er shi ou xi ri ben ren wei wo wei lao da zhe .he ye .ze yi wo guo quan zhe jie lao xiu zhi ren ye .fei o ji shi nian ba gu .fei xie ji shi nian bai zhe .fei dang ji shi nian cha .fei ai ji shi nian feng .fei di ji shi nian shou ben .fei chang ji shi nian nuo .fei ke ji shi nian tou .fei qing ji shi nian an .ze bi bu neng de yi guan .jin yi zhi .qi nei ren qing er yi shang .wai ren jian si yi shang zhe .bai ren zhi zhong .qi wu guan bu bei zhe .dai jiu shi liu qi ren ye .fei yan mang ze er long .fei shou chan ze zu bo .fou ze ban shen bu sui ye .bi qi yi shen yin shi bu lv shi ting yan yu .shang qie bu neng zi liao .xu san si ren zuo you fu zhi zhuo zhi .nai neng du ri .yu ci er nai yu ze zhi yi guo shi .shi he yi li wu shu mu ou er shi zhi tian xia ye .qie bi bei zhe .zi qi shao zhuang zhi shi ji yi bu zhi ya xi ya .ou luo ba wei he chu di fang .han zu tang zong shi na chao huang di .you xian qi wan dun fu bai zhi wei zhen qi ji .you bi cuo mo zhi .tao ye zhi .dai qi nao sui yi he .xue guan yi sai .qi xi yan yan .yu gui wei lin zhi shi .ran hou jiang wo er wan li shan he .si wan wan ren ming .yi ju er jie yu qi shou .wu hu .lao da di guo .cheng zai qi lao da ye .er bi bei zhe .ji qi shu shi nian zhi ba gu .bai zhe .dang cha .ai feng .shou ben .chang nuo .ke tou .qing an .qian xin wan ku .qian ku wan xin .nai shi de ci hong ding hua ling zhi fu se .zhong tang da ren zhi ming hao .nai chu qi quan fu jing shen .jie qi bi sheng li liang .yi bao chi zhi .ru bi qi er shi jin yi ding .sui hong lei pan xuan qi ding shang .er liang shou you jin bao qi he bao .ta shi fei suo gu ye .fei suo zhi ye .fei suo wen ye .yu ci er gao zhi yi wang guo ye .gua fen ye .bi wu cong er ting zhi .wu cong er xin zhi .ji shi guo wang yi .guo fen yi .er wu jin nian qi shi yi .ba shi yi .dan qiu qi yi liang nian nei .yang ren bu lai .qiang dao bu qi .wo yi kuai huo guo liao yi shi yi .ruo bu de yi .ze ge san tou liang sheng zhi tu di feng shen he jing .yi huan wo ji ge ya men .mai san ji bai wan zhi ren min zuo pu wei nu .yi shu wo yi tiao lao ming .you he bu ke .you he nan ban .wu hu .jin zhi suo wei lao hou .lao chen .lao jiang .lao li zhe .qi xiu shen qi jia zhi guo ping tian xia zhi shou duan .jie ju yu shi yi .xi feng yi ye cui ren lao .diao jin zhu yan bai jin tou .shi zou wu chang dang yi sheng .xie cui ming fu yi zhu shou .jie hu tong zai .yi ci wei guo .shi an de bu lao qie si .qie wu kong qi wei ji sui er shang ye .ren gong yue .zao cheng jin ri zhi lao da zhong guo zhe .ze zhong guo lao xiu zhi yuan ye ye .zhi chu jiang lai zhi shao nian zhong guo zhe .ze zhong guo shao nian zhi ze ren ye .bi lao xiu zhe he zu dao .bi yu ci shi jie zuo bie zhi ri bu yuan yi .er wo shao nian nai xin lai er yu shi jie wei yuan .ru jiu wu zhe ran .bi ming ri jiang qian ju ta fang .er wo jin ri shi ru ci shi chu .jiang qian ju zhe .bu ai hu qi chuang long .bu jie zhi qi ting wu .su ren heng qing .yi he zu guai .ruo wo shao nian zhe .qian cheng hao hao .hou gu mang mang .zhong guo er wei niu wei ma wei nu wei li .ze peng luan bian chui zhi can ku .wei wo shao nian dang zhi .zhong guo ru cheng ba yu nei .zhu meng di qiu .ze zhi hui gu pan zhi zun rong .wei wo shao nian xiang zhi .yu bi qi xi yan yan yu gui wei lin zhe he yu yan .bi er mo ran zhi zhi .you ke yan ye .wo er mo ran zhi zhi .bu ke yan ye .shi ju guo zhi shao nian er guo wei shao nian ye .ze wu zhong guo wei wei lai zhi guo .qi jin bu wei ke liang ye .shi ju guo zhi shao nian er yi wei lao da ye .ze wu zhong guo wei guo qu zhi guo .qi si wang ke qiao zu er dai ye .gu jin ri zhi ze ren .bu zai ta ren .er quan zai wo shao nian .shao nian zhi ze guo zhi .shao nian fu ze guo fu .shao nian qiang ze guo qiang .shao nian du li ze guo du li .shao nian zi you ze guo zi you .shao nian jin bu ze guo jin bu .shao nian sheng yu ou zhou .ze guo sheng yu ou zhou .shao nian xiong yu di qiu .ze guo xiong yu di qiu .hong ri chu sheng .qi dao da guang .he chu fu liu .yi xie wang yang .qian long teng yuan .lin zhua fei yang .ru hu xiao gu .bai shou zhen huang .ying sun shi yi .feng chen xi zhang .qi hua chu tai .yu yu huang huang .gan jiang fa xing .you zuo qi mang .tian dai qi cang .di lv qi huang .zong you qian gu .heng you ba huang .qian tu si hai .lai ri fang chang .mei zai wo shao nian zhong guo .yu tian bu lao .zhuang zai wo zhong guo shao nian .yu guo wu jiang ..san shi gong ming chen yu tu .ba qian li lu yun he yue .mo deng xian .bai liao shao nian tou .kong bei qie ..ci yue wu mu .man jiang hong .ci ju ye .zuo zhe zi liu sui shi ji kou shou ji yi .zhi jin xi song zhi bu shuai .zi jin yi wang .qi .ai shi ke .zhi ming .geng zi ming yue .shao nian zhong guo zhi shao nian ..qing bi du he yang .ning jia shang tai xing .huo long ming niao dao .tie qi rao yang chang .lv an ting zhou san yue mu .luo hua feng jing fan shou .chui yang di ying mu lan zhou .ban gao chun shui hua .yi duan xi yang chou .ba shui qiao dong hui shou chu .mei ren xin shang lian gou .qing luan wu ji ru hong lou .xing yun gui chu xia .fei meng dao yang zhou .zi gu jie you mei .he ren de ling chang .bu si fu bu lao .wan sui ru ping chang .chi quan gei wo yin .yuan qiu zu wo liang .fang yu san chen you .shou kao qi qu yang .

太阳的运行靠鸱龟或曳或衔，鲧有什么神圣德行？
⑹丁香结：丁香的花蕾。此处(chu)诗人用(yong)以象征愁心。记住西湖的西岸，春日最美的山隈，就是那空明的翠微，如烟的云(yun)霏。算起来诗人中相处得宜。如我与您这样的友情，确实稀微，弥足珍贵。约定日后，像东晋宰相谢安那样，沿着直通大海的长(chang)(chang)江航道，向东引退、回归。别让这一高雅志向与未来事实彼此违背。不应在西州路上回首恸哭，为了我而沾湿衣襟，洒落泪水。
[6]长瓢：饮酒器。青海湖上乌云密布，连绵雪山一片黯淡。边塞古城，玉门雄关，远隔千里，遥遥相望。
覆雨翻云手：指翻手为云，覆手为雨，陷害好人的阴毒小人。有一个美艳绝代的《佳人》杜甫 古诗，隐居在僻静的深山野谷。
⑨[许(xu)不吊灾，君子恶之]据《左传》记载，鲁昭公十八(ba)年(公元前520年)，宋、卫、陈、郑四国发生火灾，许国没有去慰问，当时的有识之士据此推测许国将要灭亡。许，春秋时国名，在今河南许昌一带。　　九月时，江南的花都开结束了但这个芙蓉还在河中开着就像美人隔着水笑盈盈的太阳落山时，有了一种愁绪下了露水，月亮中有很冷的感觉起了风，衣带飘飘，是秋天的味道了看着它也不用忧伤老大不小了另有池塘(tang)中一种幽雅的情怀。
18、弑君鸩（zhèn）母：谋杀君王、毒死母亲。其实史书中并无武后谋杀唐高宗和毒死母亲的记载。弑，臣下杀死君王。鸩，传说中的一种鸟，用其羽毛浸酒能毒死人。住在空房中，秋夜那样漫长，长夜无睡意，天又不肯亮。一盏残灯，光线昏昏沉沉，照着背影，投映在墙壁上；只(zhi)听到夜雨萧萧，敲打着门窗；春日的白天是那样慢，那样慢啊，独自坐着看天，天又黑得那样晚。宫里的黄莺儿百啭千啼，本该让人感到欣喜，我却满怀愁绪，厌烦去听；梁上的燕子成双成对，同飞同栖，是多么地让人羡慕，但我老了，再也引不起丝毫的嫉妒。黄莺归去了，燕子飞走了，宫中长年冷清寂寥。就这样送春，迎秋，已记不得过了多少年。只知对着深宫，望着天上月，看它东边出来，西边落下，已经四五百回圆缺。
12.业：以……为业，名词作动词。金粟轴的古筝发出优美的声音，那素手拨筝的美人坐在玉房前。
⑥王命：先王以孝治天下的遗命。先王，已去世的君王。

　　这首诗形式上为乐府民歌，语言自然朴素，寓意也十分浅显明白。以种瓜摘瓜作比喻，讽谏生母武则天切勿为了政治上的需要而伤残骨肉，伤害亲子。
　　《《关山月》徐陵 古诗》是一首较有感染力的抒情诗，引用汉代故事描述了因战事而离别的夫妇间相思之衷情与哀愁。诗人又巧用十五圆月作引子，抒发了内心的深情。此诗虽只有简洁八句四十个字，但写得情景交融，历历在目，呈现出一幅征夫思妇的互念互思的情感相思图。诗人基于深厚的功底，功妙的艺术构思，简洁的语言，成功地创作出这一首的古题新作。其中有三个值得赏析和品味的诗点。
　　第二首诗，前两联写景，后两联言志。开篇描绘的是四川一带夜里常常多雨的天气：晚上淅淅沥沥地下了一整夜的雨，等第二天出门以后，靠在水边的栏杆上远望，才看到天色已经开始放晴。夜里的降雨和天明后的放晴构成了对比，烘托出晴朗天气的可贵，由此也引出下文。由于雨水的淋洗，四周的花叶变得很湿润，树林里也布满了水洼；淋湿的衣服已经干了，枕席也变得干净。“叶润林塘密”，表现出诗人生活环境的清幽和静谧；“衣干枕席清”，显示出夜雨的绵长细密，也显示出诗人住所的简陋。紧接着，诗人描写了自己年老多病的现状，表达了他厌倦浮名的心情。“不堪”说明诗人老迈之甚，“何得”说明他对浮名厌倦之深，语气强烈，感情激荡。最后两句写他慢慢倒酒而饮，借此来消遣余生，表达了诗人对自己身世遭遇的感慨和无奈之情。这首诗与前诗相比基调就沉重了些，描绘了一番蜀地的景象。在咏物的同时抒发了诗人对现实的种种不满和郁郁不得志，而又感慨自己老迈无力去改变现世，无奈饮酒来得以消遣。
　　第三首诗所写则是另一种性格的劳动妇女。耶溪即若耶溪，唐时在越，州会稽县南。这位在若耶溪上采撷莲藕的女子与前一首诗中的吴儿大不相同，当她看见别的船上的客人时便唱着歌掉转船头，伴随着欢乐的歌声将小船划入荷花丛中，并假装怕羞似的不再出来。这位女子性格内向，虽然也怀有春心，却把这种情感深藏在内心，有点羞羞答答的。但其内心荡漾的春潮还是无法全部掩饰住的，诗人早已窥破其内心的隐秘，否则怎能写出“佯羞不出来”的诗句呢?“佯羞”二字极精彩，将少女欲看青年男子又羞涩不好意思的心理与情态刻画得惟妙惟肖。透过这两个字，仿佛可以看到在密密层层的荷花丛中，那位采莲的姑娘正从荷花荷叶的缝隙中偷偷地窥视着客人。鲜艳的花朵与美人的脸庞相互映衬，这和谐美妙的景象真令人魂梦心醉。于此可以看出，这首小诗虽很浅白，但蕴味却很隽永。
　　全诗借景抒情，曲折委婉，语句精炼而流畅，格调清丽凄清，形象鲜明，意蕴深远，悲楚动人，富有韵味。
　　此诗“悲壮沉痛”、“可泣鬼神”，歌颂陆游爱国精神光照千秋。用笔曲折，行文多变，情真意切地表达了诗人临终时复杂的思想情绪和诗人忧国忧民的爱国情怀，既有对抗金大业未就的无穷遗恨，也有对神圣事业必成的坚定信念。全诗有悲的成分，但基调是激昂的。语言浑然天成，没有丝毫雕琢，全是真情的自然流露，但比着意雕琢的诗更美、更感人。
　　诗的下面四句写“暮秋”，是山行的环境。“山风吹空林，飒飒如有人”两句先以风吹空林来表现林的“空”，又以仿佛有人而实则无人来衬托林的“空”，幽深静寂的环境写得十分生动。“如有人” 的比喻，更加反衬出树林的空寂。“苍旻霁凉雨，石路无飞尘”，正值秋日凉雨初霁，路上行尘不起。前两句从左右，这两句从上下将山间景色点染得更为幽静空寂。这四句所写的山色极其生动逼真，使人如临其境，就其本身而言，如唐代殷璠所说，是“宜称幽致”的，然而在此时此地，它所映衬的却是诗人空虚惆怅的心境。诗人之所以“卧”，并非由于山色幽雅宜人，而是由于千般烦恼与愁绪集于一身，是由于“疲”。由“千念”一转，写所感。此时正是岁暮时节，而迎萧瑟秋风，诗人百感交集，而其感情基调则是一“悲”字。以“千念”统领，说明诗人感触很多，这一切都由“暮节”而引发。“万籁”表明其声响之多，然而这一切音响只能越发触动诗人悲愁心绪。客观环境中的“万籁”，反衬主观心境中的“千念”。
　　接下来“齐鲁青未了”一句，是经过一番揣摹后得出的答案。它没有从海拔角度单纯形容泰山之高，也不是像谢灵运《泰山吟》那样用“崔崒刺云天”这类一般化的语言来形容，而是别出心裁地写出自己的体验──在古代齐鲁两大国的国境外还能望见远远横亘在那里的泰山，以距离之远来烘托出泰山之高。泰山之南为鲁，泰山之北为齐，所以这一句描写出的地理特点，在写其他山岳时不能挪用。明代莫如忠《登东郡《望岳》杜甫 古诗楼》特别提出这句诗，并认为无人能继。
　　公子重耳由于受骊姬的陷害，在晋献公在世时流亡国外。公元前651年，晋献公去世，晋国无主，秦穆公派使者到重耳处吊唁，并试探他是否有乘机夺位的意思。重耳和子犯摸不清穆公的真实意图，怕授人话柄，于己不利，于是婉言表态，得到穆公倍加赞许。