晨光出照屋梁明，初打开门鼓一声。犬上阶眠知地湿，鸟临窗语报天晴。半销宿酒头仍重，新脱冬衣体乍轻。睡觉心空思想尽，近来乡梦不多成。日本人之称我中国也，一则曰老大帝国，再则曰老大帝国。是语也，盖袭译欧西人之言也。呜唿！我中国其果老大矣乎？梁启超曰：恶！是何言！是何言！吾心目中有一少年中国在！欲言国之老少，请先言人之老少。老年人常思既往，少年人常思将来。惟思既往也，故生留恋心；惟思将来也，故生希望心。惟留恋也，故保守；惟希望也，故进取。惟保守也，故永旧；惟进取也，故日新。惟思既往也，事事皆其所已经者，故惟知照例；惟思将来也，事事皆其所未经者，故常敢破格。老年人常多忧虑，少年人常好行乐。惟多忧也，故灰心；惟行乐也，故盛气。惟灰心也，故怯懦；惟盛气也，故豪壮。惟怯懦也，故苟且；惟豪壮也，故冒险。惟苟且也，故能灭世界；惟冒险也，故能造世界。老年人常厌事，少年人常喜事。惟厌事也，故常觉一切事无可为者；惟好事也，故常觉一切事无不可为者。老年人如夕照，少年人如朝阳；老年人如瘠牛，少年人如乳虎。老年人如僧，少年人如侠。老年人如字典，少年人如戏文。老年人如鸦片烟，少年人如泼兰地酒。老年人如别行星之陨石，少年人如大洋海之珊瑚岛。老年人如埃及沙漠之金字塔，少年人如西比利亚之铁路；老年人如秋后之柳，少年人如春前之草。老年人如死海之潴为泽，少年人如长江之初发源。此老年与少年性格不同之大略也。任公曰：人固有之，国亦宜然。梁启超曰：伤哉，老大也！浔阳江头琵琶妇，当明月绕船，枫叶瑟瑟，衾寒于铁，似梦非梦之时，追想洛阳尘中春花秋月之佳趣。西宫南内，白发宫娥，一灯如穗，三五对坐，谈开元、天宝间遗事，谱《霓裳羽衣曲》。青门种瓜人，左对孺人，顾弄孺子，忆侯门似海珠履杂沓之盛事。拿破仑之流于厄蔑，阿剌飞之幽于锡兰，与三两监守吏，或过访之好事者，道当年短刀匹马驰骋中原，席卷欧洲，血战海楼，一声叱咤，万国震恐之丰功伟烈，初而拍案，继而抚髀，终而揽镜。呜唿，面皴齿尽，白发盈把，颓然老矣！若是者，舍幽郁之外无心事，舍悲惨之外无天地，舍颓唐之外无日月，舍叹息之外无音声，舍待死之外无事业。美人豪杰且然，而况寻常碌碌者耶？生平亲友，皆在墟墓；起居饮食，待命于人。今日且过，遑知他日？今年且过，遑恤明年？普天下灰心短气之事，未有甚于老大者。于此人也，而欲望以拏云之手段，回天之事功，挟山超海之意气，能乎不能？呜唿！我中国其果老大矣乎？立乎今日以指畴昔，唐虞三代，若何之郅治；秦皇汉武，若何之雄杰；汉唐来之文学，若何之隆盛；康干间之武功，若何之烜赫。历史家所铺叙，词章家所讴歌，何一非我国民少年时代良辰美景、赏心乐事之陈迹哉！而今颓然老矣！昨日割五城，明日割十城，处处雀鼠尽，夜夜鸡犬惊。十八省之土地财产，已为人怀中之肉；四百兆之父兄子弟，已为人注籍之奴，岂所谓“老大嫁作商人妇”者耶？呜唿！凭君莫话当年事，憔悴韶光不忍看！楚囚相对，岌岌顾影，人命危浅，朝不虑夕。国为待死之国，一国之民为待死之民。万事付之奈何，一切凭人作弄，亦何足怪！任公曰：我中国其果老大矣乎？是今日全地球之一大问题也。如其老大也，则是中国为过去之国，即地球上昔本有此国，而今渐澌灭，他日之命运殆将尽也。如其非老大也，则是中国为未来之国，即地球上昔未现此国，而今渐发达，他日之前程且方长也。欲断今日之中国为老大耶？为少年耶？则不可不先明“国”字之意义。夫国也者，何物也？有土地，有人民，以居于其土地之人民，而治其所居之土地之事，自制法律而自守之；有主权，有服从，人人皆主权者，人人皆服从者。夫如是，斯谓之完全成立之国，地球上之有完全成立之国也，自百年以来也。完全成立者，壮年之事也。未能完全成立而渐进于完全成立者，少年之事也。故吾得一言以断之曰：欧洲列邦在今日为壮年国，而我中国在今日为少年国。夫古昔之中国者，虽有国之名，而未成国之形也。或为家族之国，或为酋长之国，或为诸侯封建之国，或为一王专制之国。虽种类不一，要之，其于国家之体质也，有其一部而缺其一部。正如婴儿自胚胎以迄成童，其身体之一二官支，先行长成，此外则全体虽粗具，然未能得其用也。故唐虞以前为胚胎时代，殷周之际为乳哺时代，由孔子而来至于今为童子时代。逐渐发达，而今乃始将入成童以上少年之界焉。其长成所以若是之迟者，则历代之民贼有窒其生机者也。譬犹童年多病，转类老态，或且疑其死期之将至焉，而不知皆由未完成未成立也。非过去之谓，而未来之谓也。且我中国畴昔，岂尝有国家哉？不过有朝廷耳！我黄帝子孙，聚族而居，立于此地球之上者既数千年，而问其国之为何名，则无有也。夫所谓唐、虞、夏、商、周、秦、汉、魏、晋、宋、齐、梁、陈、隋、唐、宋、元、明、清者，则皆朝名耳。朝也者，一家之私产也。国也者，人民之公产也。朝有朝之老少，国有国之老少。朝与国既异物，则不能以朝之老少而指为国之老少明矣。文、武、成、康，周朝之少年时代也。幽、厉、桓、赧，则其老年时代也。高、文、景、武，汉朝之少年时代也。元、平、桓、灵，则其老年时代也。自余历朝，莫不有之。凡此者谓为一朝廷之老也则可，谓为一国之老也则不可。一朝廷之老旦死，犹一人之老且死也，于吾所谓中国者何与焉。然则，吾中国者，前此尚未出现于世界，而今乃始萌芽云尔。天地大矣，前途辽矣。美哉我少年中国乎！玛志尼者，意大利三杰之魁也。以国事被罪，逃窜异邦。乃创立一会，名曰“少年意大利”。举国志士，云涌雾集以应之。卒乃光复旧物，使意大利为欧洲之一雄邦。夫意大利者，欧洲之第一老大国也。自罗马亡后，土地隶于教皇，政权归于奥国，殆所谓老而濒于死者矣。而得一玛志尼，且能举全国而少年之，况我中国之实为少年时代者耶！堂堂四百余州之国土，凛凛四百余兆之国民，岂遂无一玛志尼其人者！龚自珍氏之集有诗一章，题曰《能令公少年行》。吾尝爱读之，而有味乎其用意之所存。我国民而自谓其国之老大也，斯果老大矣；我国民而自知其国之少年也，斯乃少年矣。西谚有之曰：“有三岁之翁，有百岁之童。”然则，国之老少，又无定形，而实随国民之心力以为消长者也。吾见乎玛志尼之能令国少年也，吾又见乎我国之官吏士民能令国老大也。吾为此惧！夫以如此壮丽浓郁翩翩绝世之少年中国，而使欧西日本人谓我为老大者，何也？则以握国权者皆老朽之人也。非哦几十年八股，非写几十年白折，非当几十年差，非捱几十年俸，非递几十年手本，非唱几十年喏，非磕几十年头，非请几十年安，则必不能得一官、进一职。其内任卿贰以上，外任监司以上者，百人之中，其五官不备者，殆九十六七人也。非眼盲则耳聋，非手颤则足跛，否则半身不遂也。彼其一身饮食步履视听言语，尚且不能自了，须三四人左右扶之捉之，乃能度日，于此而乃欲责之以国事，是何异立无数木偶而使治天下也！且彼辈者，自其少壮之时既已不知亚细亚、欧罗巴为何处地方，汉祖唐宗是那朝皇帝，犹嫌其顽钝腐败之未臻其极，又必搓磨之，陶冶之，待其脑髓已涸，血管已塞，气息奄奄，与鬼为邻之时，然后将我二万里山河，四万万人命，一举而界于其手。呜唿！老大帝国，诚哉其老大也！而彼辈者，积其数十年之八股、白折、当差、捱俸、手本、唱喏、磕头、请安，千辛万苦，千苦万辛，乃始得此红顶花翎之服色，中堂大人之名号，乃出其全副精神，竭其毕生力量，以保持之。如彼乞儿拾金一锭，虽轰雷盘旋其顶上，而两手犹紧抱其荷包，他事非所顾也，非所知也，非所闻也。于此而告之以亡国也，瓜分也，彼乌从而听之，乌从而信之！即使果亡矣，果分矣，而吾今年七十矣，八十矣，但求其一两年内，洋人不来，强盗不起，我已快活过了一世矣！若不得已，则割三头两省之土地奉申贺敬，以换我几个衙门；卖三几百万之人民作仆为奴，以赎我一条老命，有何不可？有何难办？呜唿！今之所谓老后、老臣、老将、老吏者，其修身齐家治国平天下之手段，皆具于是矣。西风一夜催人老，凋尽朱颜白尽头。使走无常当医生，携催命符以祝寿，嗟乎痛哉！以此为国，是安得不老且死，且吾恐其未及岁而殇也。任公曰：造成今日之老大中国者，则中国老朽之冤业也。制出将来之少年中国者，则中国少年之责任也。彼老朽者何足道，彼与此世界作别之日不远矣，而我少年乃新来而与世界为缘。如僦屋者然，彼明日将迁居他方，而我今日始入此室处。将迁居者，不爱护其窗栊，不洁治其庭庑，俗人恒情，亦何足怪！若我少年者，前程浩浩，后顾茫茫。中国而为牛为马为奴为隶，则烹脔鞭棰之惨酷，惟我少年当之。中国如称霸宇内，主盟地球，则指挥顾盼之尊荣，惟我少年享之。于彼气息奄奄与鬼为邻者何与焉？彼而漠然置之，犹可言也。我而漠然置之，不可言也。使举国之少年而果为少年也，则吾中国为未来之国，其进步未可量也。使举国之少年而亦为老大也，则吾中国为过去之国，其澌亡可翘足而待也。故今日之责任，不在他人，而全在我少年。少年智则国智，少年富则国富；少年强则国强，少年独立则国独立；少年自由则国自由；少年进步则国进步；少年胜于欧洲，则国胜于欧洲；少年雄于地球，则国雄于地球。红日初升，其道大光。河出伏流，一泻汪洋。潜龙腾渊，鳞爪飞扬。乳虎啸谷，百兽震惶。鹰隼试翼，风尘翕张。奇花初胎，矞矞皇皇。干将发硎，有作其芒。天戴其苍，地履其黄。纵有千古，横有八荒。前途似海，来日方长。美哉我少年中国，与天不老！壮哉我中国少年，与国无疆！“三十功名尘与土，八千里路云和月。莫等闲，白了少年头，空悲切。”此岳武穆《满江红》词句也，作者自六岁时即口受记忆，至今喜诵之不衰。自今以往，弃“哀时客”之名，更自名曰“少年中国之少年”。凌朝一片阳台影，飞来太空不去。栋与参横，帘钩斗曲，西北城高几许。天声似语。便阊阖轻排，虹河平溯。问几阴晴，霸吴平地漫今古。西山横黛瞰碧，眼明应不到，烟际沉鹭。卧笛长吟，层霾乍裂，寒月溟濛千里。凭虚醉舞。梦凝白阑干，化为飞雾。净洗青红，骤飞沧海雨。剪鲛绡，传燕语，黯黯碧草暮。愁望春归，春到更无绪。园林红紫千千，放教狼藉，休但怨、连番风雨。谢桥路，十载重约钿车，惊心旧游误。玉佩尘生，此恨奈何许！倚楼极目天涯，天涯尽处，算只有濛濛飞絮。凌朝一片阳台影，飞来太空不去。栋与参横，帘钩斗曲，西北城高几许。天声似语。便阊阖轻排，虹河平溯。问几阴晴，霸吴平地漫今古。西山横黛瞰碧，眼明应不到，烟际沉鹭。卧笛长吟，层霾乍裂，寒月溟濛千里。凭虚醉舞。梦凝白阑干，化为飞雾。净洗青红，骤飞沧海雨。历览前贤国与家，成由勤俭破由奢。何须琥珀方为枕，岂得真珠始是车。远去不逢青海马，力穷难拔蜀山蛇。(远去 一作：运去)几人曾预南薰曲，终古苍梧哭翠华。

chen guang chu zhao wu liang ming .chu da kai men gu yi sheng .quan shang jie mian zhi di shi .niao lin chuang yu bao tian qing .ban xiao su jiu tou reng zhong .xin tuo dong yi ti zha qing .shui jue xin kong si xiang jin .jin lai xiang meng bu duo cheng .ri ben ren zhi cheng wo zhong guo ye .yi ze yue lao da di guo .zai ze yue lao da di guo .shi yu ye .gai xi yi ou xi ren zhi yan ye .wu hu .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .liang qi chao yue .e .shi he yan .shi he yan .wu xin mu zhong you yi shao nian zhong guo zai .yu yan guo zhi lao shao .qing xian yan ren zhi lao shao .lao nian ren chang si ji wang .shao nian ren chang si jiang lai .wei si ji wang ye .gu sheng liu lian xin .wei si jiang lai ye .gu sheng xi wang xin .wei liu lian ye .gu bao shou .wei xi wang ye .gu jin qu .wei bao shou ye .gu yong jiu .wei jin qu ye .gu ri xin .wei si ji wang ye .shi shi jie qi suo yi jing zhe .gu wei zhi zhao li .wei si jiang lai ye .shi shi jie qi suo wei jing zhe .gu chang gan po ge .lao nian ren chang duo you lv .shao nian ren chang hao xing le .wei duo you ye .gu hui xin .wei xing le ye .gu sheng qi .wei hui xin ye .gu qie nuo .wei sheng qi ye .gu hao zhuang .wei qie nuo ye .gu gou qie .wei hao zhuang ye .gu mao xian .wei gou qie ye .gu neng mie shi jie .wei mao xian ye .gu neng zao shi jie .lao nian ren chang yan shi .shao nian ren chang xi shi .wei yan shi ye .gu chang jue yi qie shi wu ke wei zhe .wei hao shi ye .gu chang jue yi qie shi wu bu ke wei zhe .lao nian ren ru xi zhao .shao nian ren ru chao yang .lao nian ren ru ji niu .shao nian ren ru ru hu .lao nian ren ru seng .shao nian ren ru xia .lao nian ren ru zi dian .shao nian ren ru xi wen .lao nian ren ru ya pian yan .shao nian ren ru po lan di jiu .lao nian ren ru bie xing xing zhi yun shi .shao nian ren ru da yang hai zhi shan hu dao .lao nian ren ru ai ji sha mo zhi jin zi ta .shao nian ren ru xi bi li ya zhi tie lu .lao nian ren ru qiu hou zhi liu .shao nian ren ru chun qian zhi cao .lao nian ren ru si hai zhi zhu wei ze .shao nian ren ru chang jiang zhi chu fa yuan .ci lao nian yu shao nian xing ge bu tong zhi da lue ye .ren gong yue .ren gu you zhi .guo yi yi ran .liang qi chao yue .shang zai .lao da ye .xun yang jiang tou pi pa fu .dang ming yue rao chuan .feng ye se se .qin han yu tie .si meng fei meng zhi shi .zhui xiang luo yang chen zhong chun hua qiu yue zhi jia qu .xi gong nan nei .bai fa gong e .yi deng ru sui .san wu dui zuo .tan kai yuan .tian bao jian yi shi .pu .ni shang yu yi qu ..qing men zhong gua ren .zuo dui ru ren .gu nong ru zi .yi hou men si hai zhu lv za da zhi sheng shi .na po lun zhi liu yu e mie .a la fei zhi you yu xi lan .yu san liang jian shou li .huo guo fang zhi hao shi zhe .dao dang nian duan dao pi ma chi cheng zhong yuan .xi juan ou zhou .xue zhan hai lou .yi sheng chi zha .wan guo zhen kong zhi feng gong wei lie .chu er pai an .ji er fu bi .zhong er lan jing .wu hu .mian cun chi jin .bai fa ying ba .tui ran lao yi .ruo shi zhe .she you yu zhi wai wu xin shi .she bei can zhi wai wu tian di .she tui tang zhi wai wu ri yue .she tan xi zhi wai wu yin sheng .she dai si zhi wai wu shi ye .mei ren hao jie qie ran .er kuang xun chang lu lu zhe ye .sheng ping qin you .jie zai xu mu .qi ju yin shi .dai ming yu ren .jin ri qie guo .huang zhi ta ri .jin nian qie guo .huang xu ming nian .pu tian xia hui xin duan qi zhi shi .wei you shen yu lao da zhe .yu ci ren ye .er yu wang yi na yun zhi shou duan .hui tian zhi shi gong .xie shan chao hai zhi yi qi .neng hu bu neng .wu hu .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .li hu jin ri yi zhi chou xi .tang yu san dai .ruo he zhi zhi zhi .qin huang han wu .ruo he zhi xiong jie .han tang lai zhi wen xue .ruo he zhi long sheng .kang gan jian zhi wu gong .ruo he zhi xuan he .li shi jia suo pu xu .ci zhang jia suo ou ge .he yi fei wo guo min shao nian shi dai liang chen mei jing .shang xin le shi zhi chen ji zai .er jin tui ran lao yi .zuo ri ge wu cheng .ming ri ge shi cheng .chu chu que shu jin .ye ye ji quan jing .shi ba sheng zhi tu di cai chan .yi wei ren huai zhong zhi rou .si bai zhao zhi fu xiong zi di .yi wei ren zhu ji zhi nu .qi suo wei .lao da jia zuo shang ren fu .zhe ye .wu hu .ping jun mo hua dang nian shi .qiao cui shao guang bu ren kan .chu qiu xiang dui .ji ji gu ying .ren ming wei qian .chao bu lv xi .guo wei dai si zhi guo .yi guo zhi min wei dai si zhi min .wan shi fu zhi nai he .yi qie ping ren zuo nong .yi he zu guai .ren gong yue .wo zhong guo qi guo lao da yi hu .shi jin ri quan di qiu zhi yi da wen ti ye .ru qi lao da ye .ze shi zhong guo wei guo qu zhi guo .ji di qiu shang xi ben you ci guo .er jin jian si mie .ta ri zhi ming yun dai jiang jin ye .ru qi fei lao da ye .ze shi zhong guo wei wei lai zhi guo .ji di qiu shang xi wei xian ci guo .er jin jian fa da .ta ri zhi qian cheng qie fang chang ye .yu duan jin ri zhi zhong guo wei lao da ye .wei shao nian ye .ze bu ke bu xian ming .guo .zi zhi yi yi .fu guo ye zhe .he wu ye .you tu di .you ren min .yi ju yu qi tu di zhi ren min .er zhi qi suo ju zhi tu di zhi shi .zi zhi fa lv er zi shou zhi .you zhu quan .you fu cong .ren ren jie zhu quan zhe .ren ren jie fu cong zhe .fu ru shi .si wei zhi wan quan cheng li zhi guo .di qiu shang zhi you wan quan cheng li zhi guo ye .zi bai nian yi lai ye .wan quan cheng li zhe .zhuang nian zhi shi ye .wei neng wan quan cheng li er jian jin yu wan quan cheng li zhe .shao nian zhi shi ye .gu wu de yi yan yi duan zhi yue .ou zhou lie bang zai jin ri wei zhuang nian guo .er wo zhong guo zai jin ri wei shao nian guo .fu gu xi zhi zhong guo zhe .sui you guo zhi ming .er wei cheng guo zhi xing ye .huo wei jia zu zhi guo .huo wei qiu chang zhi guo .huo wei zhu hou feng jian zhi guo .huo wei yi wang zhuan zhi zhi guo .sui zhong lei bu yi .yao zhi .qi yu guo jia zhi ti zhi ye .you qi yi bu er que qi yi bu .zheng ru ying er zi pei tai yi qi cheng tong .qi shen ti zhi yi er guan zhi .xian xing chang cheng .ci wai ze quan ti sui cu ju .ran wei neng de qi yong ye .gu tang yu yi qian wei pei tai shi dai .yin zhou zhi ji wei ru bu shi dai .you kong zi er lai zhi yu jin wei tong zi shi dai .zhu jian fa da .er jin nai shi jiang ru cheng tong yi shang shao nian zhi jie yan .qi chang cheng suo yi ruo shi zhi chi zhe .ze li dai zhi min zei you zhi qi sheng ji zhe ye .pi you tong nian duo bing .zhuan lei lao tai .huo qie yi qi si qi zhi jiang zhi yan .er bu zhi jie you wei wan cheng wei cheng li ye .fei guo qu zhi wei .er wei lai zhi wei ye .qie wo zhong guo chou xi .qi chang you guo jia zai .bu guo you chao ting er .wo huang di zi sun .ju zu er ju .li yu ci di qiu zhi shang zhe ji shu qian nian .er wen qi guo zhi wei he ming .ze wu you ye .fu suo wei tang .yu .xia .shang .zhou .qin .han .wei .jin .song .qi .liang .chen .sui .tang .song .yuan .ming .qing zhe .ze jie chao ming er .chao ye zhe .yi jia zhi si chan ye .guo ye zhe .ren min zhi gong chan ye .chao you chao zhi lao shao .guo you guo zhi lao shao .chao yu guo ji yi wu .ze bu neng yi chao zhi lao shao er zhi wei guo zhi lao shao ming yi .wen .wu .cheng .kang .zhou chao zhi shao nian shi dai ye .you .li .huan .nan .ze qi lao nian shi dai ye .gao .wen .jing .wu .han chao zhi shao nian shi dai ye .yuan .ping .huan .ling .ze qi lao nian shi dai ye .zi yu li chao .mo bu you zhi .fan ci zhe wei wei yi chao ting zhi lao ye ze ke .wei wei yi guo zhi lao ye ze bu ke .yi chao ting zhi lao dan si .you yi ren zhi lao qie si ye .yu wu suo wei zhong guo zhe he yu yan .ran ze .wu zhong guo zhe .qian ci shang wei chu xian yu shi jie .er jin nai shi meng ya yun er .tian di da yi .qian tu liao yi .mei zai wo shao nian zhong guo hu .ma zhi ni zhe .yi da li san jie zhi kui ye .yi guo shi bei zui .tao cuan yi bang .nai chuang li yi hui .ming yue .shao nian yi da li ..ju guo zhi shi .yun yong wu ji yi ying zhi .zu nai guang fu jiu wu .shi yi da li wei ou zhou zhi yi xiong bang .fu yi da li zhe .ou zhou zhi di yi lao da guo ye .zi luo ma wang hou .tu di li yu jiao huang .zheng quan gui yu ao guo .dai suo wei lao er bin yu si zhe yi .er de yi ma zhi ni .qie neng ju quan guo er shao nian zhi .kuang wo zhong guo zhi shi wei shao nian shi dai zhe ye .tang tang si bai yu zhou zhi guo tu .lin lin si bai yu zhao zhi guo min .qi sui wu yi ma zhi ni qi ren zhe .gong zi zhen shi zhi ji you shi yi zhang .ti yue .neng ling gong shao nian xing ..wu chang ai du zhi .er you wei hu qi yong yi zhi suo cun .wo guo min er zi wei qi guo zhi lao da ye .si guo lao da yi .wo guo min er zi zhi qi guo zhi shao nian ye .si nai shao nian yi .xi yan you zhi yue ..you san sui zhi weng .you bai sui zhi tong ..ran ze .guo zhi lao shao .you wu ding xing .er shi sui guo min zhi xin li yi wei xiao chang zhe ye .wu jian hu ma zhi ni zhi neng ling guo shao nian ye .wu you jian hu wo guo zhi guan li shi min neng ling guo lao da ye .wu wei ci ju .fu yi ru ci zhuang li nong yu pian pian jue shi zhi shao nian zhong guo .er shi ou xi ri ben ren wei wo wei lao da zhe .he ye .ze yi wo guo quan zhe jie lao xiu zhi ren ye .fei o ji shi nian ba gu .fei xie ji shi nian bai zhe .fei dang ji shi nian cha .fei ai ji shi nian feng .fei di ji shi nian shou ben .fei chang ji shi nian nuo .fei ke ji shi nian tou .fei qing ji shi nian an .ze bi bu neng de yi guan .jin yi zhi .qi nei ren qing er yi shang .wai ren jian si yi shang zhe .bai ren zhi zhong .qi wu guan bu bei zhe .dai jiu shi liu qi ren ye .fei yan mang ze er long .fei shou chan ze zu bo .fou ze ban shen bu sui ye .bi qi yi shen yin shi bu lv shi ting yan yu .shang qie bu neng zi liao .xu san si ren zuo you fu zhi zhuo zhi .nai neng du ri .yu ci er nai yu ze zhi yi guo shi .shi he yi li wu shu mu ou er shi zhi tian xia ye .qie bi bei zhe .zi qi shao zhuang zhi shi ji yi bu zhi ya xi ya .ou luo ba wei he chu di fang .han zu tang zong shi na chao huang di .you xian qi wan dun fu bai zhi wei zhen qi ji .you bi cuo mo zhi .tao ye zhi .dai qi nao sui yi he .xue guan yi sai .qi xi yan yan .yu gui wei lin zhi shi .ran hou jiang wo er wan li shan he .si wan wan ren ming .yi ju er jie yu qi shou .wu hu .lao da di guo .cheng zai qi lao da ye .er bi bei zhe .ji qi shu shi nian zhi ba gu .bai zhe .dang cha .ai feng .shou ben .chang nuo .ke tou .qing an .qian xin wan ku .qian ku wan xin .nai shi de ci hong ding hua ling zhi fu se .zhong tang da ren zhi ming hao .nai chu qi quan fu jing shen .jie qi bi sheng li liang .yi bao chi zhi .ru bi qi er shi jin yi ding .sui hong lei pan xuan qi ding shang .er liang shou you jin bao qi he bao .ta shi fei suo gu ye .fei suo zhi ye .fei suo wen ye .yu ci er gao zhi yi wang guo ye .gua fen ye .bi wu cong er ting zhi .wu cong er xin zhi .ji shi guo wang yi .guo fen yi .er wu jin nian qi shi yi .ba shi yi .dan qiu qi yi liang nian nei .yang ren bu lai .qiang dao bu qi .wo yi kuai huo guo liao yi shi yi .ruo bu de yi .ze ge san tou liang sheng zhi tu di feng shen he jing .yi huan wo ji ge ya men .mai san ji bai wan zhi ren min zuo pu wei nu .yi shu wo yi tiao lao ming .you he bu ke .you he nan ban .wu hu .jin zhi suo wei lao hou .lao chen .lao jiang .lao li zhe .qi xiu shen qi jia zhi guo ping tian xia zhi shou duan .jie ju yu shi yi .xi feng yi ye cui ren lao .diao jin zhu yan bai jin tou .shi zou wu chang dang yi sheng .xie cui ming fu yi zhu shou .jie hu tong zai .yi ci wei guo .shi an de bu lao qie si .qie wu kong qi wei ji sui er shang ye .ren gong yue .zao cheng jin ri zhi lao da zhong guo zhe .ze zhong guo lao xiu zhi yuan ye ye .zhi chu jiang lai zhi shao nian zhong guo zhe .ze zhong guo shao nian zhi ze ren ye .bi lao xiu zhe he zu dao .bi yu ci shi jie zuo bie zhi ri bu yuan yi .er wo shao nian nai xin lai er yu shi jie wei yuan .ru jiu wu zhe ran .bi ming ri jiang qian ju ta fang .er wo jin ri shi ru ci shi chu .jiang qian ju zhe .bu ai hu qi chuang long .bu jie zhi qi ting wu .su ren heng qing .yi he zu guai .ruo wo shao nian zhe .qian cheng hao hao .hou gu mang mang .zhong guo er wei niu wei ma wei nu wei li .ze peng luan bian chui zhi can ku .wei wo shao nian dang zhi .zhong guo ru cheng ba yu nei .zhu meng di qiu .ze zhi hui gu pan zhi zun rong .wei wo shao nian xiang zhi .yu bi qi xi yan yan yu gui wei lin zhe he yu yan .bi er mo ran zhi zhi .you ke yan ye .wo er mo ran zhi zhi .bu ke yan ye .shi ju guo zhi shao nian er guo wei shao nian ye .ze wu zhong guo wei wei lai zhi guo .qi jin bu wei ke liang ye .shi ju guo zhi shao nian er yi wei lao da ye .ze wu zhong guo wei guo qu zhi guo .qi si wang ke qiao zu er dai ye .gu jin ri zhi ze ren .bu zai ta ren .er quan zai wo shao nian .shao nian zhi ze guo zhi .shao nian fu ze guo fu .shao nian qiang ze guo qiang .shao nian du li ze guo du li .shao nian zi you ze guo zi you .shao nian jin bu ze guo jin bu .shao nian sheng yu ou zhou .ze guo sheng yu ou zhou .shao nian xiong yu di qiu .ze guo xiong yu di qiu .hong ri chu sheng .qi dao da guang .he chu fu liu .yi xie wang yang .qian long teng yuan .lin zhua fei yang .ru hu xiao gu .bai shou zhen huang .ying sun shi yi .feng chen xi zhang .qi hua chu tai .yu yu huang huang .gan jiang fa xing .you zuo qi mang .tian dai qi cang .di lv qi huang .zong you qian gu .heng you ba huang .qian tu si hai .lai ri fang chang .mei zai wo shao nian zhong guo .yu tian bu lao .zhuang zai wo zhong guo shao nian .yu guo wu jiang ..san shi gong ming chen yu tu .ba qian li lu yun he yue .mo deng xian .bai liao shao nian tou .kong bei qie ..ci yue wu mu .man jiang hong .ci ju ye .zuo zhe zi liu sui shi ji kou shou ji yi .zhi jin xi song zhi bu shuai .zi jin yi wang .qi .ai shi ke .zhi ming .geng zi ming yue .shao nian zhong guo zhi shao nian ..ling chao yi pian yang tai ying .fei lai tai kong bu qu .dong yu can heng .lian gou dou qu .xi bei cheng gao ji xu .tian sheng si yu .bian chang he qing pai .hong he ping su .wen ji yin qing .ba wu ping di man jin gu .xi shan heng dai kan bi .yan ming ying bu dao .yan ji chen lu .wo di chang yin .ceng mai zha lie .han yue ming meng qian li .ping xu zui wu .meng ning bai lan gan .hua wei fei wu .jing xi qing hong .zhou fei cang hai yu .jian jiao xiao .chuan yan yu .an an bi cao mu .chou wang chun gui .chun dao geng wu xu .yuan lin hong zi qian qian .fang jiao lang jie .xiu dan yuan .lian fan feng yu .xie qiao lu .shi zai zhong yue dian che .jing xin jiu you wu .yu pei chen sheng .ci hen nai he xu .yi lou ji mu tian ya .tian ya jin chu .suan zhi you meng meng fei xu .ling chao yi pian yang tai ying .fei lai tai kong bu qu .dong yu can heng .lian gou dou qu .xi bei cheng gao ji xu .tian sheng si yu .bian chang he qing pai .hong he ping su .wen ji yin qing .ba wu ping di man jin gu .xi shan heng dai kan bi .yan ming ying bu dao .yan ji chen lu .wo di chang yin .ceng mai zha lie .han yue ming meng qian li .ping xu zui wu .meng ning bai lan gan .hua wei fei wu .jing xi qing hong .zhou fei cang hai yu .li lan qian xian guo yu jia .cheng you qin jian po you she .he xu hu po fang wei zhen .qi de zhen zhu shi shi che .yuan qu bu feng qing hai ma .li qiong nan ba shu shan she ..yuan qu yi zuo .yun qu .ji ren zeng yu nan xun qu .zhong gu cang wu ku cui hua .

花到盛时就容易纷纷飘落，嫩蕊啊请你们商量着慢慢开。
⑶足：满足、知足。　　“唉！我拿着镘子到富贵人(ren)家干活有许多年了(liao)。有的人家我只去过(guo)一次，再(zai)从那里经过，当年的房(fang)屋已经成为废墟了。有的我曾去过两次，三次，后来经过那里，也成为废墟了。向他们邻居打听，有的说：‘唉！他们家主人被判刑杀掉了。’有的说：‘原主人已经死了，他们的子孙不能守住遗产。’也有的说：‘人死了，财产都充公了。’我从这些情况来看，不正是光吃饭不做事(shi)遭到了天降的灾祸吗？不正是勉强自己去干才智达不到的事，不选择与他的才能相(xiang)称的事却要去充数据高位的结果吗？不正是多做了亏心事，明知不行，却勉强去做的结果吗？也可能是富贵难以保住，少贡献却多享受造成的结果吧！也许是富贵贫贱都有一定的时运，一来一去，不能经常保有吧？我的心怜悯这些人，所以选择力所能及的事情去干。喜爱富贵，悲伤贫贱，我难道与一般人不同吗？”
见：同“现”,表露出来。用什么下酒？秋天的蔬菜和水果，来一盘霜梨开开胃！
(13)"共说清闲话":一起(qi)谈天说地。诸侯踊跃兴起军队，武王如何动(dong)员他们？
19.披蒙茸：分开乱草。蒙茸，杂乱的丛草。代秦郑卫四国的乐章，竽管齐鸣吹奏响亮。
166.其命何从：当作“其何所从”，谓女从何而出。无须用崔徽的画图去增添美色，你的美貌春雨般柔弱彩云般娇媚，像碧水般秀美像青山般明丽，筷子头一样小的歌唇，葱枝一样纤纤细手，好一个娇艳的美人。春妆整整齐齐水洒不着，身材(cai)修长亭亭玉立风儿一吹就会东歪西倾。从浅醉中刚刚醒来，孤单单没有人相伴，深夜里凉意袭来，愁望天上牛郎织女双星。
[17]琛（chēn）：珍宝。一度错接在瑶华琼枝上，在君王的池塘边结根。
④齐棹：整齐地举起船浆。越王勾践征集全国绝色，西施扬起娥眉就到吴国去了。
（18）级：石级。

　　此句的“旧”对应上句的“新”，成为诗意的一次波折，造成抗坠扬抑的音情，特别是以“总是”作有力转接，效果尤显。次句既然强调别情之“旧”，那么，这乐曲是否太乏味呢？不，“撩乱边愁听不尽”，那曲调无论什么时候，总能扰得人心烦乱不宁。所以那奏不完、“听不尽”的曲调，实叫人又怕听，又爱听，永远动情。这是诗中又一次波折，又一次音情的抑扬。“听不尽”三字，是怨？是叹？是赞？意味深长。作“奏不完”解，自然是偏于怨叹。然作“听不够”讲，则又含有赞美了。所以这句提到的“边愁”既是久戍思归的苦情，又未尝没有更多的意味。当时北方边患未除，尚不能尽息甲兵，言念及此，征戍者也会心不宁意不平的。前人多只看到它“意调酸楚”的一面，未必十分全面。
　　清代画家方薰认为，用笔的神妙，就在于有虚有实，所谓“虚实使笔生动有机，机趣所之，生发不穷。”诗画道理相同。此首送别诗，采用虚实结合的表现手法，写出了别情，充满了军威，写出了胜利，取得了情景和谐，韵味深长的艺术效果。“君王行出将，书记远从征”以叙事的方式，交待友人远出的原因和形势，描绘出一幅君王为歼敌派将出征、书记随主帅即将远行的景致。友人从军远征，自然要说到行军战斗的事情，诗人却用烘托气氛的办法，从侧面来写出送别的题旨，升华主题，使得诗歌条理分明，富有画龙点睛的作用。“君王”与“书记"、“行”与“远”的对举，流露出诗人对友人的称赞和羡慕之情，也暗含诗人殷勤送别之情，也表现出诗人想建功立业的寄望。
　　李白的诗以豪迈飘逸著称，但这首诗却没有一点纵放。风格极为朴素自然。诗人用平铺直叙的写法，像在叙述他夜宿山村的过程，谈他的亲切感受，语言清淡，不露雕琢痕迹而颇有情韵，是李白诗中别具一格之作。
　　“坐看苍苔色，欲上人衣来”变平淡为活泼，别开生面，引人入胜。诗人漫无目的在院内走着，然后又坐下来，观看深院景致。映入眼帘的是一片绿茸茸的青苔，清新可爱，充满生机。那青苔太绿了，诗人竟然产生幻觉，觉得那青翠染湿了自己的衣服，此与《山中》诗“山路元无雨，空翠湿人衣”有异曲同工之妙。这种主观幻觉，正是雨后深院一派地碧苔青的幽美景色的夸张反映，有力地烘托出深院的幽静。“欲上人衣来”这一传神之笔，巧妙地表达自己欣喜、抚爱的心情和新奇、独特的感受。
　　第三段共八句，写屋破又遭连夜雨的苦况。
　　然后是具体描写唐明皇与杨贵妃游苑的情景。“同辇随君”，事出《汉书·外戚传》。汉成帝游于后宫，曾想与班婕妤同辇载。班婕妤拒绝说：“观古图画，圣贤之君，皆有名臣在侧，三代末主，乃有嬖女。今欲同辇，得无近似之乎？”汉成帝想做而没有做的事，唐玄宗做出来了；被班婕妤拒绝了的事，杨贵妃正干得自鸣得意。这就清楚地说明，唐玄宗不是“贤君”，而是“末主”。笔墨之外，有深意存在。下面又通过写“才人”来写杨贵妃。“才人”是宫中的女官，她们戎装侍卫，身骑以黄金为嚼口笼头的白马，射猎禽兽。侍从们就已经像这样豪华了，那“昭阳殿里第一人”的妃子、那拥有大唐江山的帝王就更不用说了。才人们仰射高空，正好射中比翼双飞的鸟。可惜，这精湛的技艺不是去用来维护天下的太平和国家的统一，却仅仅是为了博得杨贵妃的粲然“一笑”。这些帝王后妃们没有想到，这种放纵的生活，却正是他们亲手种下的祸乱根苗。
　　在表现方法上，作者恰如其分地使用了一些贴切新奇的比喻，“如山如阜，如冈如陵，如川之方至”及“如月之恒，如日之升，如南山之寿”等，既使得作者对新王的深切期望与美好祝愿得到了细致入微的体现，也使得全诗在语言风格上产生了融热情奔放于深刻含蓄之中的独特效果。
　　三个显贵人物展现后，跟着出现的是两个潇洒的名士崔宗之和苏晋。崔宗之，是一个倜傥洒脱，少年英俊的风流人物。他豪饮时，高举酒杯，用白眼仰望青天，睥睨一切，旁若无人。喝醉后，宛如玉树迎风摇曳，不能自持。杜甫用“玉树临风”形容宗之的俊美丰姿和潇洒醉态，很有韵味。接着写苏晋。司马迁写《史记》擅长以矛盾冲突的情节来表现人物的思想性格。杜甫也善于抓住矛盾的行为描写人物的性格特征。苏晋一面耽禅，长期斋戒，一面又嗜饮，经常醉酒，处于“斋”与“醉”的矛盾斗争中，但结果往往是“酒”战胜“佛”，所以他就只好“醉中爱逃禅”了。短短两句诗，幽默地表现了苏晋嗜酒而得意忘形，放纵而无所顾忌的性格特点。